سوال ۸۴: چرا خداوند تبارک و تعالی- با اینکه قادر بود – تمامی خلق را اهل توحید و اطاعت نیافرید؟
✅ پاسخ:
🔹 لازم است بدانیم : برترین لذت و سرور، در احساس کمال و یافتن لیاقت و شایستگی است. لذیذ ترین نعمت، پاداشِ عمل نیکو می باشد.
استفاده و بهره مندی از نعمتی که پاداش عملِ اختیاریِ انسان نباشد، دارای لذت و سرور حقیقی و کامل نیست
به عبارتی دیگر کمال حقیقی، منحصر است در کمال اختیاری و ارادی، فراترین نعمت نعمتی است که در نتیجه استحقاق و تحمل آلام بدست آید. و استحقاق مدح و ثواب، هرگز بدون اختیار و تحمل زحمت و بَلا، تحقق پیدا نمیکند.
و الله تبارک و تعالی اراده نموده که انسان را به بالاترین حد کمال برساند نه حد نازل آن . بنابراین خداوند عز وجل از ابتداء بندگان را اهل توحید و اطاعت نیافرید بلکه انسان را خلق نمود و به طاعت خود، امر و از معصیت نهی کرد تا انسان با شایستگی خود و انجام طاعات الهی به کمال حقیقی دست یابد. ✔️
💠 زندیقی از امام صادق علیه السلام پرسید :
«بفرمایید که چرا خداوند عزوجل با اینکه قدرت هم داشت تمامی خلق را اهل توحید و اطاعت نیافرید!؟»
▫️ امام علیه السلام فرمودند :
«لو خلقهم مطیعین لم یکن لهم ثواب لان الطاعه إذا ما کانت فعلهم لم تکن جنه ولا نار ، ولکن خلق خلقه فأمرهم بطاعته ، ونهاهم عن معصیته ، واحتج علیهم برسله ، وقطع عذرهم بکتبه لیکونوا هم الذین یطیعون ویعصون ، ویستوجبون بطاعتهم له الثواب ، وبمعصیتهم إیاه العقاب.»
ترجمه : « اگر ایشان را مطیع خلق می فرمود دیگر ثواب و پاداشی نداشتند چرا که در اینصورت دیگر طاعت فعل ایشان نبود، و بهشت و دوزخی در کار نمی ماند،
👈🏻 بلکه او خلق خود را آفریده و به طاعت خود امر نمود، و از معصیت و نافرمانی خویش نهی فرمود، و به واسطهٔ پیامبران خود حجت را بر ایشان تمام نموده و با فرستادن کتاب های خود عذر ایشان را قطع کرد👉🏻 تا اینکه خود ایشان باشند که اطاعت و یا معصیت و نافرمانی می نمایند و به طاعت خود مستوجب ثواب، یا به نافرمانی خویش درخور عقاب او می گردند.»
📖 بحار الانوار جلد ۵ صفحه ۱۸