پرسش و پاسخ

سوال دوم :آیا حضرت محمد (ص) تنها پیامبر قوم عرب بوده است؟

سؤال:

برخی ها با استناد به بعضی از آیات قرآن کریم ادعا کرده اند که حضرت محمد صلی الله علیه و سلم تنها پیامبر قوم عرب بوده است. یعنی نه پیامبری او و نه شریعت او جنبه جهانی نداشته است.
برخی از آیاتی که که مورد استناد آنها قرار گرفته است به شرح زیر است:

۱- وَکَذَٰلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرَىٰ وَمَنْ حَوْلَهَا وَتُنْذِرَ یَوْمَ الْجَمْعِ لَا رَیْبَ فِیهِ ۚ فَرِیقٌ فِی الْجَنَّهِ وَفَرِیقٌ فِی السَّعِیر(شوری/۷)
و این چنین قرآن فصیح عربی را ما به تو وحی کردیم تا مردم امّ القری (شهر مکه) و هر که را که در اطراف آن است (از خدا) بترسانی و هم از (سختی) روز بزرگ قیامت که همه جمع آیند و هیچ شک در آن نیست و گروهی در بهشت جاودان و فرقه‌ای در آتش سوزان روند بیم دهی.
گفتند این آیه محدوده بعثت پیامبر ص را مکه و اطراف آن معرفی کرده است.
۲- «کِتابٌ فُصِّلَتْ آیاتُهُ قُرْآناً عَرَبِیًّا لِقَوْمٍ یَعْلَمُون»کتابى است که آیاتش هر مطلبى را در جاى خود بازگو کرده است در حالى که فصیح و گویاست براى جمعیّتى که از زبان آگاهی دارند.
گفتند این آیه نیز بیان می کند که قرآن برای عربها نازل شده است.
۳- در آیه ۱۹۵ و ۱۹۸ و ۱۹۹ سوره شعراء آمده است که قرآن را به زبان عربی نازل کردیم و اگر به زبان عجمی بر برخی از عجم ها نازل می کردیم عرب ها ایمان نمی آوردند.
با توجه به آیه:
وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ (سجده/۴)
و ما هیچ رسولی در میان قومی نفرستادیم مگر به زبان آن قوم تا بر آنها (معارف و احکام الهی) را بیان کند.
معلوم می شود که قوم و امت پیامبر ص تنها عرب ها بوده اند.

پاسخ:

در برابر این آیات، آیات فراوان دیگری در قرآن کریم وجود دارد که بر جهانی بودن رسالت پیامبر اکرم و شریعت او دلالت دارد دلالت این آیات به قدری واضح و روشن است که باید آیات پیشگفته را توجیه کرد
به عنوان نمونه به آیات زیر توجه فرمایید:
۱- تَبارَکَ الَّذی نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى‏ عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعالَمینَ نَذیراً»( فرقان/۱)
یعنی زوال ناپذیر و پر برکت است کسى که قرآن را بر بنده اش نازل کرد تا بیم دهنده جهانیان باشد.
تعبیر «للعالمین» روشنگر این است که آیین اسلام جنبه جهانى دارد و مخصوص به منطقه و نژاد و قوم معینى نیست .
۲- «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاَّ کَافَّهً لِلنَّاسِ بَشیراً وَ نَذیراً وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُونَ»(سبا/۲۸)
و ما تو را جز براى همه مردم نفرستادیم تا [آنها را به پاداش هاى الهى] بشارت دهى و [از عذاب او] بترسانى ولى بیشتر مردم نمى دانند.
۳ – «وَ أُوحِیَ إِلَیَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَکُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ»(انعام/۱۹) این قرآن بر من وحى شده تا شما و تمام کسانى را که این قرآن به آنها مى رسد بیم دهم
۴-  «قُلْ ما أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ أَجْرٍ وَ ما أَنَا مِنَ الْمُتَکَلِّفینَ إِنْ هُوَ إِلاَّ ذِکْرٌ لِلْعالَمینَ(ص/۸۶-۸۷) اى پیامبر! بگو: من براى دعوت نبوّت هیچ پاداشى از شما نمى طلبم و من از متکلّفین نیستم! [سخنانم روشن و همراه با دلیل است!] این [قرآن] تذکرى براى همه جهانیان است.
آن طورى که از سیاق سوره برمى آید خطاب در آن به کفار قریش است. مى فرماید: این قرآن هدایت و تذکر براى تمام عالمیان است و اختصاص به یک قوم خاص ندارد و چون کتابى است همگانى، دیگر معنا ندارد که رسول خدا ص از عرب مطالبه اجر و پاداش کند.
۵- و ما ارسلناک الا رحمه العالمین (انبیا/۱۰۷)
در این آیه پیامبر اکرم رحمت برای عالمیان معرفی شده است.
۶-ان هو الا ذکری للعالمین (انعام/۹۰)
یعنی این قرآن نیست مگر تذکری برای همه جهانیان
۷-قل یا ایهاالناس آنی رسول الله الیکم جمیعا(اعراف/۱۵۸)
بگو ای مردم من فرستاده خدا به سوی همه شما هستم.
۸- در آیات زیادی خطابات عام و جهانی آمده است. مانند یا ایهالناس و یاایهاالانسان، و یا بنی آدم، یا ایها الذین آمنوا …که به خوبی بر جهانی بودن رسالت و شریعت اسلام دلالت دارد.
شواهد دیگر
از همه اینها گذشته برخی از اصحاب پیامبر ص از اقوام و ملل غیر عرب بوده اند مانند سلمان فارسی و بلال حبشی و صهیب رومی و…..
نکته مهم دیگر این است که از آیات فراوان قرآن کریم استفاده می شود که پیامبر ص یهودیان و مسیحیان را به اسلام دعوت می کرد. در حالی که عرب نبوده اند. یهودیان عبری زبان و مسیحیان رومی زبان بودند.
از همه مهمتر تاریخ و روایات فراوان گواه این است که پیامبر ص در سال ششم هجرت برای رؤسا و پادشاهان کشورهای مختلف نامه نوشت و آنها را به اسلام دعوت کرده است.
اگر قلمرو رسالت پیامبر تنها منطقه حجاز و قوم عرب بود این موارد قابل توجیه نخواهد بود.
نتیجه
با توجه به آنچه گفته شد روشن می شود که جهانی بودن رسالت و شریعت حضرت محمد ص از مسلمات قرآنی است.
بر آیا اساس باید گفت که آیات پیش‌گفته در آغاز این نوشته بر محدود بودن قلمرو بعثت و شریعت به قوم عرب دلالت ندارد. منظور از آیه ام القری مکه و مراد از و ما حولها همه گیتی است.
بر اساس روایات دحو الارض مکه مرکز کل زمین است و مناطق دیگر در اطراف مکه شکل گرفته است.
مراد از زبان قوم در آیه ارسال پیامبران به زبان قوم ظاهرا ادبیات و سطح فهم قوم خویش است.
و اگر هم مراد از زبان، زبان گویش باشد منظور از قوم، مردمی است که پیامبر از میان آنها برخاسته است و مستقیما با آنها حشر و نشر دارد نه همه مخاطبان بعثت و شریعت.
بقیه آیات را هم به گونه ای معنا کرد که با مسلمات قرآنی منافات نداشته باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا