نیایش های حضرت موسی (ع)

الف)درخواستهایی ازخداوندبرای به انجام رسانیدن رسالتی عظیم:

((قال ربّ اشرح لی صدری ویسّرلی امری واحلل عقده من لسانی یفقهواقولی واجعل لی وزیرا من اهلی هارون اخی اشدد به ازری واشرکه فی امری))طه-۲۵-۳۲.

-(موسی)گفت:پروردگارا،سینه ام رابگشا،کارم رااسان بفرماوگره اززبانم بازکن تاسخنانم رابفهمندوبرادرم هارون راازاعضای خاندانم ،یاورمن مقررداروبه وسیله اوبه من پشت گرمی بده واورادرکارمن شریک گردان.

هنگامی که موسی (ع) به فرمان خداوندبه منظوررویارویی با فرعون طغیانگراماده می شدومصمّم گردیدکه این رسالت عظیم رابه انجام برساند،دست به دعا برداشت وازخداوند درخواست هایی نمود وخداوند نیز حاجاتش رابراورده ساخت.۱

ب)طلب غفران الهی:

((قال ربّ اغفرلی ولاخی وادخلنا فی رحمتک وانت ارحم الراحمین))اعراف-۱۵۱.

-(موسی)گفت:پروردگارا،من وبرادرم راببخش ومارابه رحمت خودواصل کن که تومهربان ترین مهربانان هستی.

موسی (ع) پس ازانکه ازمیعادگاه بازگشت وقوم خودراگوساله پرست یافت،باحالت خشم واندوه به قومش گفت:برای من جانشینان خوبی نبودیدوایین مراتباه ساختیدوسپس برادرخودراموردسرزنش قرارداد،هنگامی که حقیقت امروتهدیدبه قتل ازسوی گوساله پرستان رااززبان برادرشنید،پس ازفروکش نمودن خشمش دست به دعابرداشت وعرض کرد:پروردگارامن وبرادرم رابیامرز.

پرواضح است که طلب مغفرت ازسوی موسی برای خودوبرادرش نه بدین خاطراست که گناه ونافرمانی ازایشان سرزده است بلکه نوعی خضوع وفروتنی محض به پیشگاه پروردگارعالم است. واین خوددرسی اموزنده واثربخش برای دیگران است که پیامبران الهی بااینکه گناهی ازانها سرنزده به درگاه خداونداینگونه وباان تذّلل وتعبّد تقاضای بخشش وامرزش می کنند.پس وای به حال کسی که دامن اوالوده به گناه ومعصیت است وزندگی بس تاریک  وناارامی راسپری می کندکه اولاجرم بایستی همواره به ذکرویاداوری عظمت وجلال خداوندی ویاداوری گناهان وعصیانگری های خویش وطلب مغفرت وامرزش ازذات اقدس حق،در زندگیش تحول ایجادنمایدوبدینوسیله فصل نوینی درحیات وی گشوده شود.۱

ج)باز هم طلب مغفرت:

((قال ربّ انّی ظلمت نفسی فاغفرلی فغفرله،انّه هوالغفورالرّحیم))قصص-۱۶.

-(موسی)عرض کرد:پروردگارا،من به خویشتن ستم کردم،ازمن درگذر،خداوندازاودرگذشت زیرااوامرزنده مهربان است.

موسی(ع)این دعاراهنگامی به پیشگاه الهی عرضه داشت که وارد شهرشده بودوبا جریانی مواجه گردیدوان ازاین قراربودکه دونفرسرگرم دعواوزدوخوردبودندودراین حال یکی ازانهاکه ازپیروان موسی بودازاوطلب کمک کردوموسی(ع)نیزبه یاری اوشتافت تااوراازظلم وستم ان شخص نجات بخشد،دراین هنگام،موسی مشتی محکم براووارد کردوهمین امرکارش راتمام ساخت وناگهان برزمین افتادومرد.البته موسی ازقبل قصدکشتن این مردرانداشت،بلکه می خواست مردبنی اسرائیلی راازچنگال مردفرعونی نجات دهدکه نتیجه ان به اینجاانجامید.

لذاپس ازاین ماجراموسی بی درنگ باخودگفت:این ازکارهای شیطانی بود،چه انکه اواشکارادشمن گمراه کننده ای است.

دراین زمان،موسی دست به دعابرداشت وبه پیشگاه خداوندچنین عرضه داشت:پرورگارامن به خودستم کردم،مراببخش.

درپی دعای موسی،خداوندنیزخواسته اش رابه اجابت رسانیدواوراموردبخشش وکرم خویش قرارداد.۱

د)دعادرحق خودویارانش:

((واختار موسی قومه سبعین رجلا لمیقاتنافلمّااخذتهم الرّجفه قال ربّ لوشئت اهلکتهم من قبل وایّای اتهلکنا بمافعل السّفهاء منّا ان هی الّا فتنتک تضلّ بهامن تشاء وتهدی من تشاء انت ولیّنافاغفرلناوارحمناوانت خیرالغافرین))اعراف-۱۵۵.

موسی هفتادتن ازمردان قومش رابرای میعادمابرگزیدوچون لرزه ای انهارافراگرفت،گفت:پروردگارا،اگرمی خواستی پیش ازاین انها ومراهلاک کرده بودی،ایابه خاطرکردارنادانها ماراهلاک می کنی؟این جزازمایش توچیزی نیست،هرکه رابخواهی گمراه وهرکه رابخواهی هدایت می کنی،تویاورمایی،مارابیامرزوبرمارحم کن که توبهترین امرزندگانی.

موسی بااین جمله این مطلب رابیان داشت که هلاک کردن همراهان من یکی ازمواردومصادیق امتحان وازمایش تواست که باان بندگانت رادربوته ازمایش قرارمی دهی واین بهترین معیار ارزیابی ایمان انهاست.

انگاه موسی درخواست نمودکه انها راهلاک نکندچه انکه شایدموجب تهمت براوباشد.۱

۱-تفسیرادعیه قرانی،محمدحسین مختاری مازندرانی،ص۱۳۵و۱۳۶.

ه)درخواست نیکی دردوجهان:

((واکتب لنافی هذه الدّنیاحسنه وفی الاخره))اعراف-۱۵۶.

انگاه حضرت موسی به دنبال عذرخواهی وبازگشت به خدا،حاجت دیگرخودرابه پیشگاه خدای متعال عرضه می دارد:

-دردنیاواخرت برای مانیکی مقرربدار.

حسنه درمقابل سیئه است ومردان الهی پیوسته ازپروردگارشان می خواهند،ازاعمال صالح دردنیاوپاداش نیک دراخرت برخوردارشوند.

البته حسنه،به معنای فعل خیراست وهرگاه به عبدنسبت داده می شودعبارت است ازعبادات وطاعات اعم ازواجبات ومستحبات ولی اگراین کلمه به خداوندنسبت داده شودمنظوراعطای نعمت وفضل ورحمت ازجانب اوبه بندگان است وحسنه اخروی هم مقصودفیوضات ونعمتهای اخروی است.۱

بنابراین درخواست نیکی دردنیاواخرت وبهره مندی ازان،ازارزوهای اساسی موسی (ع)ونیز همه مومنان وبندگان برگزیده خداونداست .۲

۱-اطیب البیان،ج۲ص۳۷۸.

اعتمادواستدعای یاران موسی(ع)ازپروردگار:

((فقالواعلی اللّه توکّلناربّنالاتجعلنافتنه للقوم الظّالمین ،ونجّنابرحمتک من القوم الکافرین))یونس-۸۵و۸۶.

-گفتند:فقط برخداتوکل داریم،پروردگارامارادستخوش فتنه قوم ستمکارقرارنده وبه رحمت خودازشرّکافران نجات بده.

حضرت موسی(ع)به قوم خود گفت،اگرشماایمان به خد ااورده ایدوتسلیم فرمان اوهستید،براوتوکل کنید.این مومنان دعوت موسی رابه توکل مورداجابت قرارداده وگفتند:علی اللّه توکّلنا.